Alleen op reis: de ultieme vrijheid volgens 3 Op Reis-presentatrice Nienke de la Rive Box

‘Reizen was in ons gezin niet ontspannen en een beetje bijkomen, maar echt op avontuur gaan. We hadden drie kano’s: een grote voor mijn ouders en twee kleine voor mijn broer en mij. Van de Dordogne tot de Loire, ik heb alle rivieren onder de Rhône gezien.'

'Wekenlang voeren we in een kano en kampeerden in het wild langs de oevers. Pas toen ik vijftien was sliep ik voor het eerst in een hotel, en dan ook nog omdat we een auto-ongeluk hadden gehad.’ De vakanties met haar ouders wakkerde het reisvirus in haar aan. De eerste keer dat ze alleen op vakantie ging, was dan ook geen examenreis naar de Spaanse Costa’s, maar met een vriendinnetje een maand lang met de trein door Europa trekken. ‘Ik ga het liefst op avontuurvakantie. Dat zijn de vakanties waarin ik mijn hoofd het best leegmaak.

Als ik op een strand ga liggen, kom ik fysiek misschien wel tot rust, maar in mijn hoofd blijf ik malen. Pas als ik de bergen in ga, stoppen de radertjes met draaien. Dan lukt het wel om een versnelling, of twee, lager te gaan.’ Haar allermooiste reisherinnering is toch die keer dat ze voor het eerst ging interrailen. ‘Dat was de ultieme vrijheid. Dat je op het station staat en zegt: ‘Oké, we kunnen naar Berlijn, Boedapest of Milaan. Wat gaan we doen?’’

Die vrijheid is ook wat je verwacht als je alleen op reis gaat, maar Nienke ervoer gek genoeg het tegenovergestelde op haar eerste solotrip. ‘Ik ging een maand backpacken in Vietnam en ontdekte al snel dat backpackers een aparte groep vormen. Ik kwam de hele tijd dezelfde mensen tegen, die er dan van uitgingen dat we samen gingen reizen. Ik moest soms mijn best doen om even alleen te zijn en iets in mijn eentje te doen.

Bij alleen reizen denk ik aan totale vrijheid, mijn eigen keuzes maken, in mijn eigen ritme en met niemand rekening houden. Maar in de praktijk is vaak het omgekeerde het geval. Mensen zien je bijvoorbeeld in je eentje voor een hutje zitten en denken: ah, zij is alleen, ik nodig haar uit voor het eten. Dat is vaak heel leuk, maar dan ben je wel weer bezig met sociale activiteiten en dat kost best veel energie. Zonde van mijn tijd.’

Het solobackpacken is al twee decennia aan een flinke opmars bezig. Steeds meer mensen trekken er alleen op uit om de wereld te verkennen. Waar zijn we naar op zoek? Hoogleraar psychologie en schrijver van het boek Wie (niet) reist is gek Ap Dijksterhuis, geeft aan dat het te maken heeft met de hunkering naar vrijheid en avontuur. ‘Mensen zijn steeds meer de architect van hun eigen geluk.

Nog maar een paar generaties geleden kozen mensen niet zelf welk beroep ze uitoefenden, waar ze woonden en zelfs met wie ze trouwden. Nu zijn we ons eigen leven heel bewust aan het inrichten. Sommigen willen kinderen, anderen juist niet. Sommigen willen heel veel werken, anderen vinden drie dagen per week genoeg en nemen genoegen met een lager inkomen. Reizen hoort bij die combinatie van vrijheid en bewustwording.’

Nienke sluit zich daarbij aan. ‘Het is dat gevoel van avontuur. Dat je alle mogelijkheden hebt en keuzes kunt maken en dat alles weer open ligt. Reizen is net een interactieve documentaire, alsof je naar een onverwachte plek wordt geteleporteerd. Je hebt het voorrecht te mogen meekijken op die plek, in de natuur en hoe het leven er daar aan toegaat. Als je reist, kun je ook even een nieuw iemand zijn. Thuis kent iedereen je en daar gedraag je je ook naar. Op reis beslis je veel meer zelf wat je laat zien. Niemand kent je, dus je kunt je eigen identiteit bepalen.’

Volgens Ap Dijksterhuis, die net een reis door onder meer Noord-Korea, Kazachstan, Kirgizië en Turkmenistan heeft gemaakt, hoeft een mens niet per se 32 uur in een vliegtuig te zitten om dat reisgevoel te krijgen. ‘Het belangrijkste wat een reis tot reis maakt, is dat je elke dag iets anders doet. Je leeft daarmee in het nu en dat maakt je gelukkig. Dat kan ook dicht bij huis. Ik zit nu in Oezbekistan, maar ik kan ook enorm genieten van een weekje Frankrijk.’

Ook Nienke is gek op trips dicht bij huis. ‘Sterker nog, soms kun je je veel meer ontspannen als je vlakbij bent, dan aan de andere kant van de wereld. Europa is mijn favoriete continent. Het is de wereld in het klein. Schotland lijkt op Nieuw-Zeeland, Roemenië lijkt op Canada, Spanje lijkt op delen van Zuid-Amerika. Alleen België is al zo anders dan Nederland. Vaak denken we dat we ver weg moeten om dingen te zien, maar in Europa hebben we alles en dat vind ik heel cool.

Als je ver weg wilt gaan, moet je dat zeker doen, maar wees je bewust van waar je naartoe gaat. Verdiep je in het land, de mensen en de cultuur. Vanuit milieuoverwegingen is het al goed als je bewust reist. Maar ook voor de mensen in dat land die soms hun eigen hoofdstad niet eens hebben bezocht, omdat ze er de financiële mogelijkheden niet voor hebben, terwijl wij er heel decadent naartoe vliegen. Dat is wel iets om over na te denken, vind ik.’

Nienke is na haar belevenissen in Vietnam niet vaak meer alleen op backpackavontuur geweest. Tegenwoordig heeft ze de luxe dat ze haar werk met vakantie kan combineren, door er na een werktrip nog een paar weken achteraan te boeken in haar eentje. Zo vertrekt ze binnenkort met de 3 op Reis-crew naar Australië en reist ze daarna zelf een paar weken door Nieuw-Zeeland. ‘Ik ben wel van plan om meer alleen te reizen.

Mijn droom is om met een paard door Europa te gaan. Vanuit Amsterdam vertrekken en dan naar Rome of Athene rijden.’ De ultieme manier van alleen reizen noemt ze het zelfs. ‘Met de trein, auto of vliegtuig dender je keihard door die landen heen, maar het lijkt me zo leuk om het een keer stapvoets te zien, dan maak je Europa op een heel andere manier mee. Je ziet heel langzaam de landschappen veranderen.

Dit artikel verscheen ook in de wintereditie 2018/2019 van ons outdoormagazine Buitentijd. Om meer te lezen neem je hier een kijkje in de digitale versie, of je neemt hem mee in een van onze winkels.

Tekst: Chris Riemens

Beeld: To Huidekoper / Nienke de la Rive Box