Off-piste skiën: dit zijn de do's en don'ts

• Je kunt op hoog niveau skiën of snowboarden
• Je hebt een cursus afgerond rondom off-piste skiën óf je gaat met een gecertificeerde gids op pad
• Je hebt alle verplichte snow safety-materiaal in je rugzak en je weet hoe je ermee om moet gaan
• De weerscondities zijn goed en de lawinekans is laag (controleer dit ook met lokale gidsen en liftbedieners)
• Ben je helemaal fit? Off-piste skiën of snowboarden is een flinke inspanning, dus bereid je goed voor

Let op: off-piste skiën is nooit zonder gevaar en zelfs met de beste voorbereiding, kan er iets fout gaan. Zorg er dus voor dat je er fysiek klaar voor bent, je uitrusting geschikt is en je over de juiste kennis en kunde beschikt. 

De eerste tip is een simpele, maar misschien wel de belangrijkste. Heb je recent een cursus snow safety gedaan? Dan kun je (als je voldoet aan eerdergenoemde voorwaarden) zelfstandig buiten de piste skiën. Heb je geen cursus gedaan? Ga dan met een gids op pad. Deze gids legt je meer uit over sneeuwveiligheid en het gebruik van veiligheidsmateriaal. En als je wel de benodigde kennis hebt, kun je alsnog kiezen voor een lokale gids! Ervaren en gediplomeerde gidsen weten alles over het skigebied, de sneeuwcondities, de mooiste plekken én eventueel lawinegevaar.

Off-piste skiën vraagt om een speciale uitrusting. Een paar freeride-ski’s zijn aan te raden, een goede skihelm is een must en ook een lawine-uitrusting is onmisbaar (check tip 3). En: je moet hiermee om kunnen gaan. Oefen dus goed met je drie-eenheid voordat je richting de bergen vertrekt. Daarnaast pak je een EHBO-setje, bivakzak en een telefoon (met volle batterij) in. Ga je naar een afgelegen gebied? Neem dan ook een GPS-toestel mee.

Kies voor een beschermende skibroek van flexibele stof. Voor je bovenlijf begin je met een vochtafvoerende basislaag in de vorm van een thermoshirt. Daarover draag je een isolerende tussenlaag, zoals een fleecevest. Als buitenlaag draag je een gevoerde of ongevoerde ski-jas, afhankelijk van de intensiteit van je plannen.

Sneeuw wordt off-piste niet geprepareerd of gecontroleerd. Omdat er altijd lawinegevaar schuilt, heb je een lawinepieper, lawinesonde en lawineschep in je uitrusting én je weet om te gaan met deze zogeheten drie-eenheid. Een lawinepieper gebruik je om iemand te vinden, met de sonde bepaal de locatie preciezer en met de schep haal je iemand uit de sneeuw. Als je met een groep gaat, heeft iedereen deze drie items op zak én kan ermee omgaan.

We raden ook aan om een lawinerugzak met airbag mee te nemen. Zo'n rugzak verhoogt de overlevingskans bij een lawine aanzienlijk. Trek je tijdens de lawine aan de hendel, dan blaast de airbag van de tas op. De airbag zorgt ervoor dat je meer aan de oppervlakte van de lawine blijft, waardoor de kans groter is dat je gevonden wordt.

Voordat je off-piste gaat, moet je weten hoe je lawinegevaar kunt herkennen én wat je moet doen bij een lawine. Zo zijn er cursussen om lawinerisico’s in te schatten. Je leert hoe je lawineberichten interpreteert en welke maatregelen je treft voor je off-piste gaat. Daarnaast oefen goed met de drie-eenheid en volg je samen met je skigenoten een piepertraining. Een goede voorbereiding maakt het verschil! Je kunt voor deze trainingen onder andere terecht bij NKBV.

Let op: hopelijk overbodig om te benoemen, maar probeer altijd te voorkomen dat je in een lawine belandt. De materialen die je meeneemt, dienen als uiterste redmiddel. Het is dus geen reden om laks om te gaan met lawinegevaar. 

Skiën op een gladgestreken piste is een stuk makkelijker dan op hellingen waar de natuur vrij spel heeft. Voordat je buiten de piste gaat, moet je op hoog niveau kunnen pisteskiën of -boarden. Suis je gecontroleerd de piste af en behoort het tackelen van verraderlijke buckels tot je vaardigheden? Dan kun je kijken of een off-piste avontuur bij je past en wat daarvoor nodig is.