Bever guide: beginnen met bushcraft

Bushcraft. Misschien heb je de term wel eens gehoord of gelezen. Simpelweg betekent het: de kunst van het (over)leven in de wildernis. Het is een geweldige manier om dichter bij de natuur te staan. Wat bushcraft precies inhoudt en hoe je ermee kunt starten, leggen we je uit.

Als je op zoek bent naar meer verbinding met de natuur, is bushcraften het antwoord. Even ontsnappen uit de moderne wereld, weg van de dagelijkse drukte. Bushcraften geeft een gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid. En het hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn.

Bushcraft is een verzamelnaam voor verschillende vaardigheden die nodig zijn om met respect voor de natuur in de wildernis te kunnen verblijven. Deze buitenactiviteit slaat een brug tussen de hedendaagse samenleving en de gebruiken van onze voorouders en natuurvolkeren.

Vaak wordt bushcraft verward met survival. Dit is echter niet helemaal hetzelfde. ‘Survival’ omvat dingen die je moet doen om in leven te blijven in de natuur. Wanneer je je in een overlevingssituatie bevindt, betekent dit dat de mogelijkheid bestaat dat je leven in direct gevaar is. Je wilt geen tijd verspillen aan onnodig ingewikkelde schuilplaatsen of versierde houten mokken: je wilt jezelf op de veiligste, gemakkelijkste en snelste manier kunnen voorzien van je basisbehoeften.

Bushcraft daarentegen, draait om het vermogen om comfort te creëren in de wildernis. Iemand die bushcraft beoefent, kiest er bewust voor om in de natuur te bivakkeren en dit verblijf zo aangenaam mogelijk te maken. Een bushcrafter wil zijn of haar vaardigheden constant blijven verbeteren en ontwikkelen om volledig zelfredzaam in de natuur te kunnen verkeren. Er is in dit geval geen sprake van een levensbedreigende situatie, je bent dus niet letterlijk aan het ‘overleven.’

Als bushcraften compleet nieuw voor je is, kan het misschien overweldigend lijken. Welke materialen heb je nodig? Waar kun je het beste bushcraften? En wat is de beste manier om alle vaardigheden te leren?

Volgens veel ervaren bushcrafters kun je bushcraften het beste leren door te doen. Door een speciale bushcraft-cursus te volgen, doe je veel directe kennis op en heb je gelijk de mogelijkheid om deze in de praktijk toe te passen. Je kunt een cursus volgen in jouw specifieke interessegebied. Primitief vuur maken, eetbare planten vinden of juist een combinatie van meerdere vaardigheden. Mocht je je eerst graag wat meer willen inlezen voor je een cursus volgt, dan zijn er verschillende boeken die je goed op weg kunnen helpen.

Er zijn een aantal dingen die je zelf kunt ondernemen om basiskennis van bushcraft op te doen. Je hoeft hiervoor geen dure materialen aan te schaffen of je in te schrijven voor een cursus. Verdiep je bijvoorbeeld eens in de natuur om je heen. Wat voor planten en bomen groeien er in jouw naaste omgeving? Welke dierensporen vind je in het bos? Welke eetbare planten of paddenstoelen herken je? Door je directe omgeving te bestuderen, word je je bewust van alles wat in de natuur groeit. Zo leer je welke planten, bomen, paddenstoelen en andere organismen je kunt gebruiken tijdens het bushcraften.

Een van de belangrijkste bushcraft-vaardigheden is het maken van vuur. Dat is dus een mooi startpunt. Leer de basis en bouw daarop voort. Op YouTube zijn er talloze video’s die je vertellen op welke manier en met welke materialen je het beste vuur kunt maken. Een Firesteel is bijvoorbeeld een handige tool. Door je in te lezen leer je veel over verschillende boomsoorten en hun specifieke brandeigenschappen. Je ontdekt bovendien welke schimmels, planten en bomen zorgen voor goede tondel en aanmaakhout.

Ook kun je kijken in hoeverre je al overweg kunt met een kompas. Kun je met een kaart navigeren? Kun je op basis van je kompas je eigen locatie bepalen? Of begin bij de basis en ga eerst eens lekker kamperen op een natuurkampeerterrein zonder luxe voorzieningen. Vooral als je nog niet veel ervaring hebt met verblijven in de natuur is dit een goede eerste stap. Tip: in dit blog lees je precies wat je moet weten voor je aan je eerste kampeertrip begint.

In bushcraft is kennis van de natuur het allerbelangrijkste. Welke natuurlijke materialen gebruik je en op welke manier? Door te doen, te vragen en te ervaren kom je er gaandeweg achter dat de natuur bijna alles te bieden heeft wat je nodig hebt. Als je maar weet waar je moet kijken! Wanneer je begint met bushcraft, is het vooral belangrijk om in gedachten te houden dat respect voor de natuur centraal staat. Neem niet meer dan je nodig hebt en probeer de natuur zo min mogelijk te belasten. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je nooit te veel van één plant plukt of te veel schors van een enkele boom neemt.

Je bushcraft-uitrusting hoeft dus niet extreem uitgebreid of duur te zijn. De filosofie van bushcraft is namelijk om zoveel mogelijk dingen te gebruiken die al aanwezig zijn in de natuur. Toch zijn er een aantal basics die je als beginnend bushcrafter kunt aanschaffen:

Dit is bijna vanzelfsprekend. Als je de natuur in trekt, wil kleding bij je hebben die je warm houdt, droog en beschermd. Verschillende lagen zijn daarom aan te raden. Hier lees je hoe je de perfecte buitenoutfit samenstelt. Ook is het bij bushcraften aan te raden om een outdoorbroek te dragen met verstevigde vlakken bij je knieën en billen, zodat je vrij kunt zitten en kunt ‘werken’ zonder nat en koud te worden. Een paar stevige en waterdichte wandelschoenen is ook een must tijdens het bushcraften.

Veel van de technieken binnen bushcraft zijn makkelijker als je een goed stuk snijgereedschap bij je hebt. Het is daarom de moeite waard om te investeren in een duurzaam mes. Het merk Mora of Morakniv maakt messen die uitermate geschikt zijn voor bushcraft.

Een bot mes heb je natuurlijk niets aan tijdens je buitenavonturen. Je kunt daarom bij Bever terecht om je messen, bijlen of multitools te laten slijpen. Zo weet je zeker dat je voorbereid aan je bushcraft-avontuur begint.

Je kunt het redden met slechts een mes, maar als beginner kan een duurzame, kleine zaag nuttig zijn. In elk geval tot je ingewikkeldere mestechnieken onder de knie hebt. Een kleine zaag maakt sommige klussen makkelijker en veiliger dan een mes. Vaak beschikken multitools zoals de Leatherman Sidekick of een Victorinox over zowel een mes als een kleine zaag. Op die manier hoef je niet twee afzonderlijke stukken gereedschap aan te schaffen. Mocht je wel een losse zaag mee willen nemen, dan is deze Pocket Saw van Nordic een goede optie.

Je zag ‘m net al even langskomen: de Firesteel. Dit is een vuurstarter, gemaakt van magnesium en in de vorm van een metalen staaf. Hiermee kun je, met behulp van de bijgeleverde RVS-schraper, vonken produceren van gemiddeld bijna 3000°C. De tool werd oorspronkelijk ontwikkeld voor het Zweedse leger en kan veel verschillende soorten tondelmaterialen met één strijk aansteken.

Een goede, stevige rugzak is een belangrijk onderdeel van je bushcraft-uitrusting. Het hangt er natuurlijk wel vanaf hoeveel spullen je wilt meenemen. Trek je een dag de natuur in, dan is een dagrugzak van ongeveer 20 tot 30 liter voldoende. Ben je van plan om meerdere dagen en nachten onderweg te zijn, kies dan liever voor een rugzak tussen de 40 en 60 liter.

Weet je niet precies welke rugzak past bij jouw buitenavonturen? Kom dan langs in een van onze winkels. Onze Buitenexperts helpen je graag bij het vinden van de juiste producten! Of raadpleeg een van onze handige online keuzehulpen.

Ga je meerdere dagen bushcraften? Dan staan ook kampeerspullen op je paklijst. Je kunt het hierbij zo gek maken als je wilt. Neem bijvoorbeeld alleen een lichtgewicht slaapmat en slaapzak mee en slaap in de open lucht. Of oefen alvast met het bouwen van een primitief onderkomen. Een ‘lean-to’ is een simpele schuilhut die je gemakkelijk kunt maken van materialen die je in het bos kunt vinden. Een tarp is ook een slimme optie. Die is compact, lichtgewicht en beschermt je ’s nachts tegen de elementen. Je kunt een tarp daarbij gemakkelijk spannen met wat touw en je wandelstokken. Of gebruik takken!

Veiligheid boven alles, ook bij bushcraft. Zorg er daarom altijd voor dat je een EHBO-set bij je hebt.

Bushcraft doe je het liefst midden in de natuur. Op een plek waar je niet gestoord wordt door voorbijrazende auto’s, wandelaars of fietsers. Als je de natuur niet schaadt en je behalve je voetstappen niets achterlaat, kun je de beginselen van bushcraft eigenlijk overal beoefenen. Blijf natuurlijk wel altijd op de paden om je impact op het bos en zijn bewoners te verkleinen. 

Voor oefenen met het maken van vuur, houthakken of wildkamperen is het echter een ander verhaal. In Nederland is dit namelijk niet zomaar overal toegestaan. Op sommige natuurkampeerterreinen mag je wél vuur maken en kamperen. Hier kun je dus prima oefenen met het bouwen van een vuur met behulp van je eigen natuurlijke tondel en een Firesteel. Daar kun je ook wildkamperen onder een tarp of in de open lucht. Check wel altijd even bij de beheerder of eigenaar van de camping of het oké is dat je een vuurtje maakt of houthakt. Afhankelijk van seizoen kunnen er namelijk regels zijn met betrekking tot droogte of houtschaarste. Zorg er ook altijd voor dat je de boel netjes achterlaat.

De beste manier om ongestoord bushcraft te beoefenen, is door mee te doen aan een bushcraftweekend of een cursus. Vaak worden deze evenementen georganiseerd op een natuurcamping of op een speciaal terrein waar het toegestaan is om alle bushcraft-skills uit te proberen. Daarnaast ontmoet je op zo’n plek veel andere mensen die interesse hebben in bushcraft en leer je van én met elkaar.

Heeft dit blog je geïnspireerd om bushcraft te proberen? Deel je ervaringen op Instagram of Facebook met #buitenbegintbijbever. Houd deze socialmediakanalen ook in de gaten voor je dagelijkse dosis inspiratie. Wie weet staat er binnenkort een tof bushcraft-evenement op de planning waaraan je kunt meedoen!